Faalkansanalyse ontsporing door wind op HSL Zuid

Bepaalde windcondities beperken de mogelijkheid tot de inzet van bepaalde typen treinen op de HSL Zuid. Het optreden van deze windcondities leidt daarmee tot uitval van treinen. ProRail streeft ernaar uitval te voorkomen en heeft Horvat & Partners gevraagd een analyse te doen naar mogelijkheden om uitval door wind op HSL Zuid te verminderen.

Horvat & Partners heeft deze mogelijkheden geïnventariseerd via een analyse van de veiligheid van treinen op de HSL Zuid. Voor bepaalde kritieke infrastructuur in Nederland dient een kwantitatieve veiligheidsanalyse te worden uitgevoerd om vast te stellen of deze infrastructuur voldoende veilig is in gebruik: een zogeheten QRA, een Quantitative Risk Analysis. Deze analyse drukt het niveau van veiligheid uit in kansen op slachtoffers door ongewenste gebeurtenissen. Een van de scenario’s die deel uitmaakt van de QRA van de HSL Zuid is ontsporing. Binnen dit scenario vormen windstoten een mogelijke oorzaak. Langs de HSL Zuid bevinden zich namelijk verschillende windgevoelige punten, waaronder (en maatgevend) de brug over het Hollands Diep. Het systeem van de HSL Zuid beschikt daarom over een ‘windregime’ waaronder wordt besloten om onder bepaalde windomstandigheden niet meer of met aangepaste snelheid te rijden. Dit regime wordt ondersteund door verschillende veiligheidssystemen en processen.

Met gebeurtenissenbomen en foutenbomen hebben we de ontsporingskans door windcondities bij het huidige windregime bepaald. Hierbij hebben we de plansystemen, systemen voor borging van maximale baansnelheden en waarschuwingssystemen geanalyseerd en faalkansen daarvan gekwantificeerd. De uitkomst hebben we getoetst aan de norm voor ontsporing door wind. Vervolgens hebben we deze analyse ook gemaakt voor een alternatief regime, dat differentieert in welke treinen wel en welke tijdens bepaalde windcondities niet op de HSL worden gelaten. Het doel van dit alternatieve regime is het treinverkeer tijdens windcondities meer doorgang te bieden, om zo vertraging en uitval van treinen te beperken.

Onze analyse resulteerde in: 1) inzicht in de veiligheid van de HSL Zuid ten opzicht van de norm voor ontsporing door wind, en 2) adviezen voor verbetering, onder andere door herverdeling van de faalkansruimte binnen de overkoepelende ontsporingskans.